Quang cảnh buổi thảo luận chiều ngày 17/6/2024 tại Tổ 18

Tham gia phát biểu đối với dự án Luật Công chứng (sửa đổi), đại biểu Bế Trung Anh cơ bản tán thành về sự cần thiết ban hành dự thảo luật. Tuy nhiên, ông đề nghị cần có phương án thích hợp để xã hội hóa đối với các hình thức công chứng cho phù hợp với thực tế và đúng theo quan điểm của Trung ương. Đồng thời, ông cho rằng cần phải có biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn đối với việc công chứng hồ sơ thành lập của các doanh nghiệp.

Đại biểu Quốc hội Bế Trung Anh tham gia phát biểu ý kiến đối với
Dự án Luật Công chứng (sửa đổi)

Quan tâm đến Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), đại biểu Trần Quốc Tuấn cơ bản thống nhất với các nội dung Tờ trình của Chính phủ và đồng tình với 05 ưu điểm khi tổ chức thực hiện Luật Thuế giá trị gia tăng trong thời gian qua. Đồng thời, ông đề nghị Quốc hội, chính phủ quan tâm một số vấn đề như sau: Một là, về nội dung điều khoản quy định trong Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) lần này cần phải được quy định đầy đủ, chặt chẽ trên cơ sở góp ý của các vị ĐBQH, tránh trường hợp khi Luật được ban hành lại phát sinh những tồn tại, bất cập gây khó khăn khi triển khai thực hiện. Điển hình như cần phải khắc phục, hạn chế tối đa tình trạng gian lận trong kê khai khấu trừ thuế, hoàn thuế giá trị gia tăng. Ông cho rằng, thực tế thời gian qua đã có rất nhiều vụ án mua bán hóa đơn để hoàn thuế giá trị gia tăng có quy mô lớn như vụ án do Công an tỉnh Phú Thọ triệt phá vào cuối năm 2023, mua bán đến hơn 01 triệu hóa đơn giá trị gia tăng với số tiền ghi trên hóa đơn lên đến 64.000 tỷ đồng hay vụ án mua bán hóa đơn để hoàn thuế giá trị gia tăng do Công an tỉnh Quảng Ninh triệt phá đầu năm 2024 và nhiều vụ án mua bán hóa đơn khác, gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước. 
Hai là, hạn chế tối đa việc giao trách nhiệm cho Chính phủ hoặc Bộ Tài chính hay các Bộ ngành hướng dẫn nội dung quy định trong Luật bằng các Nghị định hay Thông tư, những nội dung nào nếu đã rõ thì cần quy định ngay trong Luật. Vì thực tế thời gian qua, có nhiều văn bản dưới Luật đã hướng dẫn nhiều nội dung mâu thuẫn, chồng chéo, vướng mắc, bất cập, dẫn đến khó thực hiện,do mỗi người, mỗi cơ quan hiểu theo 01 kiểu khác nhau, đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng cán bộ sợ sai, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm làm giảm hiệu lực hiệu quả công tác quản lý Nhà nước. 
Ba là, về việc bổ sung mặt hàng phân bón vào nhóm hàng hóa dịch vụ phải chịu thuế, với thuế suất 5% quy định tại điểm b, khoản 2, điều 9 của Dự thảo Luật (trong khi quy định hiện hành thì mặt hàng phân bón không phải chịu thuế).

Đại biểu Quốc hội Trần Quốc Tuấn phát biểu đóng góp ý kiến đối với 
dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi)

Đại biểu Trần Quốc Tuấn cũng cho biết, điều này đồng nghĩa với việc, khi Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) dược thông qua, thì sau đó “mặt hàng phân bón” phải chịu mức thuế suất 5% thuế giá trị gia tăng. Do vậy, ông đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần cân nhắc thật kỹ nội dung này, đảm bảo rằng khi Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi 2024) được thông qua thì mặt hàng phân bón không bị tăng giá, nhằm vừa đảm bảo lợi ích cao nhất của người nông dân, vừa bảo vệ quyền lợi và sức cạnh tranh của doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước, do vậy đại biểu Quốc hội rất cần báo cáo của Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giải trình làm rõ hơn nội dung này, để ĐBQH yên tâm khi bấm nút thông qua. Ông cho rằng, mặt hàng phân bón… cũng đã từng là đối tượng chịu mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 5% (từ trước ngày 01/01/2015), nhưng sau đó, khi nghiên cứu thực tiễn trên cơ sở hỗ trợ, bảo vệ quyền lợi của nông dân và doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phân bón trong nước, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành Luật số 71/2014/QH13 sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật về thuế, thì kể từ ngày 01/01/2015, trong đó quy định mặt hàng phân bón không còn là đối tượng phải chịu thuế giá trị gia tăng; nhưng sau gần 10 năm triển khai thực hiện, đến nay Chính phủ lại trình Quốc hội “bổ sung mặt hàng phân bón vào nhóm hàng hóa dịch vụ phải chịu thuế, với thuế suất 5%”, điều này cho thấy chúng ta đang loay hoay với quy định này. Vì vậy, cần phải được xem xét cẩn trọng, thấu đáo trên cơ sở lấy lợi ích của người nông dân, sự phát triển của ngành nông nghiệp nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung đặt lên trên hết, trước hết.

Đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga tham gia phát biểu ý kiến 

Tiếp tục phiên thảo luận đối dự án Luật Công chứng (sửa đổi), đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga thống nhất với sự cần thiết ban hành luật như đã nêu trong tờ trình của Chính phủ nhằm thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng về cải cách hành chính, cải cách tư pháp, đổi mới nâng cao chất lượng hoạt động tư pháp, đổi mới tổ chức và hoạt động công chứng. Tuy nhiên, đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga cho rằng tại khoản 1 Điều 18 của dự thảo luật quy định phòng công chứng chỉ được thành lập mới tại những địa bàn cấp huyện chưa phát triển được văn phòng công chứng, theo đại biểu, quy định này chưa phù hợp với tình hình thực tế phát triển của địa phương, chưa phù hợp với chủ trương Nghị quyết 27 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đẩy mạnh xã hội hóa dịch vụ công, vì hoạt động công chứng bên cạnh công chứng tư thì còn loại hình dịch vụ sự nghiệp công (phòng công chứng nhà nước), đồng thời, nếu quy định như vậy sẽ gây khó khăn cho nhân dân có nhu cầu công chứng ở những nơi là vùng sâu vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn. Bên cạnh đó, đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga cũng đề nghị Chính phủ nên rà soát, đánh giá thực tế việc quy định thành lập phòng công chứng, vì thực tế hiện nay ở những nơi đã tồn tại các tổ chức công chứng tư nhân hoạt động ổn định thì nên nghiên cứu để điều chuyển phòng công chứng nhà nước về địa bàn khó khăn với mục đích hỗ trợ các nơi khó khăn hơn, nhà nước cung cấp dịch vụ công nên xem xét phòng công chứng nhà nước hoạt động không hiệu quả gây lãng phí nguồn lực và tài sản nhà nước. Nếu công chứng tư hoạt động hiệu quả hơn thì nên chuyển đổi phòng công chứng nhà nước cho phù hợp. Cái nào tư nhân làm tốt và có hiệu quả nên chăng nghiên cứu quy định cho phù hợp.
Tại khoản 5 Điều 34 quy định mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho công chứng viên của tổ chức mình theo quy định của Chính phủ và bồi thường thiệt hại theo quy định tại Điều 37 của luật này. Đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga cũng đề nghị Ban soạn thảo quy định thống nhất bộ mẫu quy tắc về bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên tương tự như bảo hiểm trong lĩnh vực giao thông và các lĩnh vực khác nhằm xác định rõ loại hình bảo hiểm, phạm vi bảo hiểm, trường hợp được và không được bồi thường, thủ tục phối hợp khi có sự việc xãy ra để dễ thực hiện, như hiện nay khó xác định và mỗi văn phòng công chức có mức mua bảo hiểm khác nhau.
Tại khoản 1 Điều 55 quy định người lập di chúc phải tự mình ký tên vào bản di chúc được công chứng, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo xem xét lại nội dung này, lý do quy định như dự thảo luật là không phù hợp, chồng chéo quy định tại khoản 1 Điều 46, việc quy định phải tự ký tên vào di chúc là mâu thuẫn với quy định khác; nếu người định lập di chúc mà bản thân không biết chữ thì không thể tự mình ký tên, nếu theo dự thảo luật họ không thể lập di chúc công chứng, đây là quy định không đúng với quy định về quyền tự do lập di chúc, tự do định đoạt tài sản của cá nhân trong Bộ luật Dân sự 2015.

Tin, ảnh: Hữu Phúc